Shlyuz(gollandcha shlyuz, lotincha ekshlyudo - ushlab turaman, bo`laman) - sahi turlicha bo`lgan suv havzalarining biridan ikkinchisiga kema yoki sol o`tkazishga xizmat qiladigan gidrotexnik inshoot. Shlyuz daryolarga, kanallarga va dengiz portlariga quriladi. Shlyuz kema bemalol sig`adigan bir necha shlyuz kamerasidan iborat. Shlyuz kamerasining ikki tomonida temir darvoza bor. Kema shlyuzidan o`tayotganda ikki yonma-yon kamera suvi sathi tenglashtiriladi; kema bir kameradan ikkinchi kameraga o`tgandan so`ng orqadagi darvoza yopiladi; shundan so`ng shlyuzdagi suv kema kirishi kerak bo`lgan kamera suv sathi bilan baravarlashtiriladi, shundan so`ng kema shlyuzdan chiqadi; necha kamera bo`lsa, shu taqlidda davom etadi. Shlyuzdagi suv sathi devorlardagi maxsus quvurlar orqali suv oqizilib yoki kuchli nasoslar yordamida haydab ko`tari­ladi yoki pasaytiriladi.

Shiblyak - O`rta dengiz bo`yidagi o`lkalardagi va MDHning ba`zi bir joylaridagi bargini to`kadigan past bo`yli bo`ta va o`tlardan iborat chakalakzorlar. Bun­day bo`tazorlarda qoratikan, na`matak, do`lana, grebennik va boshqalar o`sadi. Odatda ular kesib yuborilgan o`rmonlar o`rnida pay­do bo`ladi.

Shelf muzligi - materikdan dengizga surilib tushib, taxminan qirg`oq sayozligigacha yetib borgan muzlik.

Shelf(inglizcha) - dunyo oke­ani tubining qirg`oqqa yaqin qismi;

Shahar atrof xo`jaligi - shahar yoki sanoat markazi yaqinida joylashgan va shahar aholisini tez buziladigan oziq-ovsat mahsulotlari (sabzavot, kartoshka, ho`l meva, sut, tuxum va h.k.) bilan ta`minlashga ixtisoslashgan qishloq xo`jaligi korxonasi. Shaharni o`rab turgan va u bilan o`zaro aloqada bo`lgan hudud shahar atrof zonasi deyiladi.

Shahar- aholisi asosan sano­at va savdo, shuningdek maishiy xizmat ko`rsatish, boshqaruv, fan, madaniyat shoxobchalarida mashg`ul bo`lgan yirik aholi punkti. Aholi punktlarining shahar kategoriyasiga o`tkazilishi asosan aholining soni va mashg`uloti, sanoat korxonalari va davlat uy-joy fondining mavjudligi, savdo va umumiy ovqatlanish, maktab, sog`liqni saqlash, kommunal xo`jalik va maishiy xizmat korxonalari hamda madaniy-maishiy xizmat muassasalari tarmoqlarinnng rivojlanganligiga bog`liq.

Shag`al- tog` jinslarining oqar suv yoki dengiz to`lqini ta`­sirida silliqlangan parchalari. Kattaligi 2-10 sm bo`lgan silliq toshlar yirik. Shag`al 2-20 mm bo`lganlari mayda shg`al deyiladi.

Shaxta- yer osti ishlariga xizmat qilishga mo`ljallangan vertikal yoki qiya teshik (quduq). Shaxta tegishli qurilmalar bilan jihozlangan bo`ladi. Ba`zi bir shaxtalarning chuqurligi bir necha km ga yetadi. Yer ostidan qazilmalar chiqaradigan mustaqil korxonalar ham shaxta deyiladi.