Kimyo atamalari (301)
Miqdoriy analizning eng keng tarqalgan turlaridan birining nomi bo‘lmish ushbu titrlash so‘zi fransuzcha titre – «sifat», «xossa» so‘zidan kelib chiqqan.
Harorat bir maromda ushlab turish uchun mo‘ljallangan ushbu asbobni deyarli barcha kimyogarlar yaxshi tanidi. U yunoncha therme - «issiqlik» va statos - «harakatsiz» so‘zlaridan yasalgan.
Sintetik sirt-faol oqartiruvchi moddalar shu nom bilan yuritiladi. Bu inglizchadagi surface - «yuza», va active - «faol», hamda, agent so‘zlarining bo‘g‘inlarini jipslashtirib qo‘yish orqali yasalgan. Fiziologiyada esa, odam o‘pkasidagi sirt-faol moddalar aralashmasi ham surfaktantlar deyiladi.
Sublime so‘zi lotin tilida «balandda», «yuqorida», «tepada» ma’nolarini beradi. Sublimis esa «baland»; sublimitas bo‘lsa «balandlik» degani bo‘ladi. Ilmiy terminologiyada esa, sublimatsiya – suyuqlik bug‘larining tepaga ko‘tarilish va tepada to‘planish jarayonini anglatadi.
Bu terminni 1792-yilda nemis kimyogari Ierimiya Veniamin Rixter (1762-1807) o‘ylab topgan va uni o‘zi yozgan o‘quv qo‘llanmasiga sarlavha sifatida qo‘llagan. U kimyoviy elementlarni o‘lchash usullariga bag‘ishlangan bo‘lib, «Stexiometriyaning boshlang‘ich asoslari, yoxud, kimyoviy elementlarni o‘lchash San’ati» deb nomlangan. Rixter bu terminni yunoncha stoicheinon - «asos», «element» so‘ziga, metreo - «o‘lchamoq» qo‘zini qo‘shish orqali yasagan.
Spektr, batoxrom, gipsoxrom, auksoxrom spektrlar; izobest
Written by buxdu.uzSpecto lotinchada «qarayapman», «ko‘ryapman» degan ma’nolarni beradi. Shuningdek, «chamalayapman», «kuzatyapman», «tekshiryapman» degan so‘z o‘rniga hal aynan shu qo‘llangan. Inspektor va spektakl so‘zlarining ildizi ushbu lotincha so‘zga borib taqaladi.
Bu terminlarning barchasi eritmalarga taalluqli bo‘lib, lotincha solvere - «eritmoq» so‘zidan kelib chiqqan.
Bu terminlarning barchasi eritmalarga taalluqli bo‘lib, lotincha solvere - «eritmoq» so‘zidan kelib chiqqan.