AMALIY SAN`AT, amaliy bezak san`ati - bezak san`ati sohasi; ijtimoiy va shaxeiy turmushda amaliy ahamiyatga ega bo`lgan badiiy buyumlar tayyorlash va kundalik turmush ashyolari (asbob-anjomlar, mebel, mato, mehnat qurollari, kiyim-kechaklar, taqinchoqlar, o`yinchoqlar va b.)ni badiiy ishlash b-n bog`liq ijodiy mehnat sohalarini o`z ichiga oladi.

ALTERATSIYA (lot. alteratio - o`zgartirish) - 1) musiqada asosiy tovushqa-tor pog`onalarini (nomini saqlagan holda) o`zgartirish; uning balandligini chorak, yarim yoki butun tonga balandlatish yoki pastlatish. 2) garmoniyada A. tovushqatordagi noturg`un pog`onalarni xromatik o`zgartirish orqali tuzuk (lad) tortilishlarni kuchaytirishga xizmat qiladi. Tarkibida o`zgargan pog`onalar mavjud bo`lgan interval yoki akkordlar A.lashgan interval va akkordlar deb yuritiladi.

ALT (ital.alto - yuqori, baland) - ovoz va soz turi; 1) xor yoki vokal ansamblda partiya, xonanda bolalar yoki ayollarning past(yo`g`on) ovozi; 2) skripkasimon sozlar guruhiga mansub 4 torli kamonli soz; 3) A. yoki altgori - puflama sozlar orkestridagi mis soz; 4) orkestr sozlarining alt turlari: domra -A., klarnet-A. trombon -A. va b. Ayrim o`zbek xalq cholg`ulari (dutor, sato, afg`on rubobi)ning diapazoni A. diapazoniga to`g`ri keladi.

ALLEGORIYA - mavhum tushunchalarning asosiy tomonlarini aniq obraz shaklida yorqin namoyon qiluvchi badiiy tasvir usuli. Mas., tulki - ayyorlik.

ALLEMANDA (frans. allemando) - Fransiyada 16-asrdan beri ma`lum qadimiy raqslardan. 17-18-asrlarda Allemanda fransuzcha syuita nomi bilan ataluvchi (klavesin, lyutnya yoki orkestr uchun yozilgan) musiqa asarining asosiy qismlaridan biri bo`lib, o`z xarakteri bilan prelyudiyaga yaqin.

ALLEGRO (ital. Allegro - jonli, xushchaqchaq) - tez va jonli ijro ko`rsatkichi. Shu sur`atda yozilgan, lekin alohida nomga ega bo`lmagan musiqa asari - pesa. Sonataning birinchi qismi.

ALLA - xotin-qizlarning o`z bolalari, singil yoki ukalarini uxlatish uchun beshik yoki belanchakni tebratib aytadigan qo`shig`i. Alla aytish odatda faqat xotin- qizlarga xos. O`zbek bastakor va kompozitorlari bir talay yangi A.lar yaratdilar.

AKSENT (lot. accentus - urg`u, ta`kidlash) - biror tovush yoki akkordni qattiq chalish.